dr Henryk Jordan

Urodził się 23 lipca 1842 roku w Przemyślu. Ojciec Henryka Bonifacy, wcześnie zmarły prywatny nauczyciel, pochodził ze znanej ale zubożałej ziemiańskiej rodziny Jordanów z Zakliczyna. Matka Salomea z Wędrychowskich trudniła się prowadzeniem pensjonatów dla dziewcząt w Tarnopolu oraz we Lwowie. Henryk Jordan rozpoczął edukacją w niższym gimnazjum w Tarnopolu, którą kontynuował w Tarnowie dokąd przenieśli się wraz z matką w 1859 roku. Żywiołowy charakter młodego Henryka Jordana, jego gorące uczucia patriotyczne, a także odwaga z jaką potrafił je manifestować spowodowały, że za udział w patriotycznej manifestacji był poważnie zagrożony relegowaniem z tarnowskiego gimnazjum. Staraniem matki w 1862 roku wyjechał do Triestu, gdzie nie bez początkowych trudności z opanowaniem języka włoskiego ale bez żadnych opóźnień ukończył w 1863 r. gimnazjum. Studia medyczne rozpoczął w Wiedniu jednak gdy po kilku miesiącach okazało się, że koszty utrzymania przekraczają ich raczej bardzo ograniczone możliwości finansowe przeniósł się do Krakowa, gdzie kontynuował studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Po czterech latach studiów piętrzące się trudności materialne z jednej ale i nieprzeparta chęć poznawania świata z drugiej strony rzucają Henryka Jordana, jeszcze przed złożeniem końcowego egzaminu medycznego, przez Berlin do Ameryki. Tam, w całkowicie nieznanym sobie otoczeniu dzięki wrodzonej życiowej energii i umiejętności szybkiego przystosowania się do nieznanych warunków radzi sobie nadspodziewanie dobrze. Początkowo na utrzymanie zarabiał grą na fortepianie w nowojorskich restauracjach oraz jako akompaniator w zakładzie gimnastycznym dla dziewcząt. W Stanach Zjednoczonych po raz pierwszy zetknął się z kompleksowym programem ćwiczeń fizycznych, miał tam także możliwość oceny ich znaczenia dla zdrowia. Wkrótce zresztą rozpoczął własną praktykę położniczą i ginekologiczną zyskując wielkie uznanie nie tylko w opinii nowojorskich kobiet. Reputacja znakomitego i wziętego położnika pozwoliła mu na założenie w Nowym Jorku cieszącej się wielkim uznaniem szkoły dla położnych. Podróż H. Jordana do Ameryki zaowocowała nie tylko jego sukcesami jako ginekologa i położnika. Po zapoznaniu się z kilkoma głośnymi amerykańskimi szkołami lekarskimi, po półtorarocznej nieobecności, z nowym bagażem doświadczeń zawodowych i życiowych, uzyskawszy znaczną niezależność materialną przez Anglią i Niemcy wrócił do Polski. W Krakowie, po uzyskaniu w styczniu 1870 roku na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego dyplomu doktora medycyny, został asystentem u prof. Maurycego Madurowicza ówczesnego kierownika Katedry Położnictwa i Ginekologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 1874 r. trzydziestodwuletni dr H. Jordan zawarł związek małżeński z Marią z Gebhardtów. Równocześnie po czterech latach praktykowania u prof. Madurowicza zrezygnował asystentury przy Katedrze Położnictwa i Ginekologii UJ i rozpoczął prywatną praktykę lekarską. Szybko zdobył uznanie pacjentów ze wszystkich warstw społecznych Galicji, a także na dworze cesarskim w Wiedniu, gdzie do jego stałych pacjentek należała żona arcyksięcia Ferdynanda Izabella.

W roku 1881 H. Jordan został po raz pierwszy wybrany członkiem Rady Miejskiej Krakowa. Obowiązki radcy miejskiego pełnił zresztą nieprzerwanie do końca życia. Zwolniony z obowiązku habilitacji, na podstawie ogłoszonych wcześniej drukiem istotnych dla położnictwa i ginekologii publikacji, uzyskał w 1881 roku tytuł docenta na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego i rozpoczął wykłady z teorii położnictwa oraz diagnostyki chorób kobiecych.

Znaczną część swojej aktywności H. Jordan poświęcał również zagadnieniom odnoszącym się do wpływu higieny na stan zdrowotności polskiego społeczeństwa. Przez całe życie, we wszystkich środowiskach zabiegał o podnoszenie wiedzy ogólnej w tym zakresie.

W 1890 r. H. Jordan został mianowany profesorem nadzwyczajnym położnictwa i ginekologii na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1893 r. na skutek choroby prof. M. Madurowicza powierzono mu pełnienie obowiązków kierownika Katedry i Kliniki Ginekologiczno-Położniczej w Krakowie. Po śmierci prof. M. Madurowicza w 1895 r. II. Jordan został mianowany profesorem zwyczajnym położnictwa i ginekologii na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W 1906 roku H. Jordana powołano do Najwyższej Rady Sanitarnej w Wiedniu Właśnie podczas posiedzenia tej Rady 5 maja 1907 roku zaskoczył go atak dusznicy sercowej. Po powrocie do Krakowa stan chorego znacznie się pogorszył i po dwu tygodniach II. Jordan zmarł 18 maja 1907 r. Pochowany został w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze S koło kaplicy.

autor tekstu: Zbigniew Kos